Józef Bogusz był wybitnym polskim chirurgiem, historykiem medycyny, profesorem Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, współzałożycielem i redaktorem krakowskiego czasopisma medycznego „Zeszyty Oświęcimskie”, które dokumentowało wydarzenia II wojny światowej. Józef Bogusz był dwukrotnie nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej – podaje portal ikrakow.net.
Przez karty życia Józefa Bogusza
Józef Bogusz urodził się 11 września 1904 roku w ukraińskim Tarnopolu (w tym czasie miasto znajdowało się pod panowaniem Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Księstwem Krakowskim, Austro-Węgry) jako syn Karola Birkenfelda, żydowskiego lekarza, i Gustawy z domu Goldberg.
Józef ukończył studia medyczne w 1928 roku na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie rozpoczął pracę w klinice chirurgicznej tego wydziału, najpierw pod kierunkiem profesora Maksymiliana Rutkowskiego, a później Jana Glatzla.
W czasie II wojny światowej Józef Bogusz mieszkał w Warszawie. Pracował na oddziale neurochirurgicznym Szpitala Dzieciątka Jezus, a także prowadził klinikę chirurgiczną. Za udział w Powstaniu Warszawskim Józef został odznaczony Warszawskim Krzyżem Powstańczym.
Po wojnie Józef Bogusz wrócił do Krakowa, gdzie od marca 1945 roku pracował w Akademii Medycznej, a także był kierownikiem pierwszego oddziału chirurgicznego i kliniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1953 roku został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego tej samej uczelni.
Józef Bogusz był wiceprezesem, a w latach 1966-1968 prezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Chirurgów Polskich. Był także członkiem wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych. W latach 1960 i 1970 Rada Wydziału Lekarskiego wystąpiła z wnioskiem o nadanie tytułu profesora, który jednak nie został wówczas przyznany.
Zmarł Józef Bogusz 21 marca 1993 roku w wieku osiemdziesięciu ośmiu lat i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Działalność naukowa Józefa Bogusza
Józef Bogusz był jednym z najwybitniejszych zwolenników chirurgii tarczycy szkoły krakowskiej. Jego zainteresowania obejmowały również inne, pokrewne dziedziny medycyny, w szczególności chirurgię żołądka, jelit i dróg żółciowych oraz chirurgię wieku podeszłego.
Wielkim osiągnięciem Józefa Bogusza było to, że dzięki udoskonaleniu technik chirurgicznych zmniejszył śmiertelność operacji wola nadczynnego w klinice z 5,3% w latach pięćdziesiątych do 0,8% pod koniec lat sześćdziesiątych. Jednocześnie z powodzeniem wprowadził technikę sztucznego kształtowania odbytu i rozwiązał problemy psychologiczne operowanych pacjentów.
Co ciekawe, jedną z jego największych pasji i obszarów zainteresowań była historia chirurgii, którą Józef Bogusz studiował przez całe życie. Swoje osiągnięcia naukowe i obserwacje w dziedzinie medycyny opisał w książkach, podręcznikach akademickich i około dwustu publikacjach naukowych wydanych zarówno w Polsce, jak i za granicą.
W niektórych swoich pismach Józef Bogusz opisał historię polskiej chirurgii, a także poruszył kwestie etyczne – kwestie moralne i moralność człowieka jako nauki. Do jego znanych książek należą Lekarz i jego chorzy, Zarys dziejów chirurgii polskiej, W służbie zdrowia i życia ludzkiego i inne, które zostały wysoko ocenione przez Towarzystwo Chirurgów Polskich.
Dwie prace Józefa Bogusza są poświęcone pielęgniarkom – Chirurgia dla pielęgniarek i Encyklopedia dla pielęgniarek.
