6 czerwca 2023

Udana kariera i tajemnicza śmierć: życie krakowskiego lekarza Stanisława Pareńskiego

Related

Epidemie w historii Krakowa

Przeglądając strony jednego z najstarszych miast w Polsce, natrafiamy...

Sport dla intelektualistów po polsku: jak i gdzie krakowianie grają w szachy

Elegancki sport, jakim są szachy, pojawił się w Krakowie...

O polskim chirurgu i profesorze Uniwersytetu Jagiellońskiego Józefie Boguszu

Józef Bogusz był wybitnym polskim chirurgiem, historykiem medycyny, profesorem...

Jak Czarna Śmierć szalała w Krakowie: historia epidemii dżumy

W historii Krakowa było wiele epidemii, które wyrządziły znaczne...

Share

Biografia Stanisława Pareńskiego wyróżnia się ciekawymi faktami. Mężczyzna nie tylko praktykował medycynę, ale także brał udział w powstaniu, lubił sztukę i miał liczną rodzinę. O życiu krakowskiego lekarza czytaj w poniższym artykule na ikrakow.net.

Studia i zainteresowanie medycyną

Stanisław Pareński urodził się w 1843 roku w Krakowie i spędził tutaj całe swoje życie. 

Szkołę średnią Stanisław ukończył w szkole św. Anny, następnie wstąpił na Uniwersytet Jagielloński, aby studiować medycynę. Musiał jednak na pewien czas przerwać studia.

W tym czasie w Polsce trwało tzw. powstanie styczniowe, do którego Pareński również dołączył się. Powstanie narodowe miało miejsce przeciwko wpływom Imperium Rosyjskiego na ziemie polskie, jednak zakończyło się porażką.

Po tym Stanisław wrócił na uniwersytet, gdzie ukończył studia z wyróżnieniem. Ponadto, nie zapomniał o wydarzeniach związanych z powstaniem. W szczególności lekarz otworzył dom weteranów, w którym wojskowi powstańcy przechodzili rehabilitację.

W 1870 roku Stanisław Pareński rozpoczął karierę naukową. Pracował jako asystent na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przez pewien czas lekarz studiował również w Wiedniu, gdzie uzyskał tytuł magistra położnictwa. 

Nowa wiedza, którą zdobył za granicą, pozwoliła mu na dalszy rozwój. W 1872 roku Pareński obronił swoją pracę doktorską i otrzymał honorowy tytuł profesora nadzwyczajnego na wydziale.

Życie prywatne i tajemnicza śmierć Stanisława Pareńskiego

Stanisław Pareński był żonaty z Elizą Mühleisen. Para miała pięcioro dzieci: trzy dziewczynki i dwóch chłopców. Nieszczęście nie ominęło jednak ich rodziny. Jeden z ich synów, Adam, zmarł w niemowlęctwie. Kolejny syn, Jan, zginął w katastrofie lotniczej. 

W domu Pareńskich często zbierali się przedstawiciele ośrodka artystycznego Młodej Polski, tacy jak: Stanisław Wyspiański, Tadeusz Boy-Żeleński, Stanisław Przybyszewski, Witold Wojtkiewicz i inni. Byli oni również przyjaciółmi i pacjentami lekarza.

Artysta Stanisław Wyspiański namalował na ścianie domu portret jednej z córek doktora. Rysunek ten nie zachował się, ale istnieją inne obrazy jego autorstwa. Później wspomniana córka, o imieniu Eliza, zostanie żoną polskiego poety Edwarda Leszczyńskiego.

Żona lekarza bardzo lubiła sztukę. Kupowała obrazy młodych artystów i wspierała ich twórczość. Pareński, który dobrze zarabiał, nie był na to obojętny, więc zajmował się patronatem.

Najbardziej tajemniczą kartą biografii lekarza są okoliczności jego śmierci. Stanisław Pareński został znaleziony z licznymi złamaniami kręgosłupa w pobliżu stacji Jaworzno Szczakowa. Istnieje wersja, że nieudanie wyskoczył z jadącego pociągu, bo wybrał złą trasę.

Działalność medyczna Stanisława Pareńskiego i jego odkrycia

Stanisław Pareński wniósł znaczący wkład w medycynę. Przede wszystkim znany jest jako wynalazca leku na kaszel, który później nazwano „proszkiem doktora Pareńskiego”.  Na początku XX wieku środek ten był jednym z najbardziej znanych w Polsce.

Naukowiec był szefem Polskiego Towarzystwa Balneologicznego i przedstawicielem krakowskiej Komisji Sanitarnej. Pareński pracował również jako lekarz ogólny – był ordynatorem szpitala przy kościele św. Łazarza. 

Stanisław Pareński był profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Patologii i Terapii Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Lekarz zajmował się diagnostyką chorób wewnętrznych. W szczególności badał przyczyny i leczenie owrzodzeń w przewodzie pokarmowym.

.,.,.,.